Op zoek naar synergieën
Op zoek naar synergieën
Kan men door op zoek te gaan naar synergiën, gebouwonderdelen overbodig maken, intensiever gebruiken of materiaalefficiënt opbouwen? Denk hierbij aan collectieve systemen op wijkniveau, gedeelde functies met naburige gebouwen of de mogelijkheid tot gebruik van faciliteiten door derden,…
Om dergelijke materiaal- en/of energiebesparingen mogelijk te maken, moeten we van bij de vroege ontwerpfase of soms zelfs de definiëring van de opdracht nadenken over mogelijke synergieën.
Betekenis en belang
Energie- en materiaalverbruik voorkomen en terugschroeven, staat met stip bovenaan het lijstje van circulaire strategieën. Het is evident dat we de impact het sterkst kunnen beperken door “niet te bouwen”. Om dit mogelijk te maken, moeten we van bij de vroege ontwerpfase of soms zelfs de definiëring van de opdracht nadenken over mogelijke synergieën. Kunnen we bepaalde processen, activiteiten, productstromen, afvalstromen, energiestromen, enz. samenbrengen om een hogere efficiëntie en grondstofbesparing mogelijk te maken? Dit kan bijvoorbeeld gaan over 2 gebouwen die 1 gemeenschappelijke parking delen waardoor er geen tweede parking moet worden aangelegd of collectieve energie- en/of watersystemen waardoor er materiaal bespaard wordt en de installatie- en verbruiksefficiëntie stijgen.
Hoe werd dit opgenomen in de tool Circulair Gebouwd?
In de tool hebben we enkele concepten rond synergiën opgelijst die ook terug te vinden zijn in andere referentiekaders zoals GRO, DGNB, enz. of die geïnspireerd zijn op praktijkcases. De lijst is niet-limitatief en heeft vooral tot doel om inspirerend te werken en de gebruiker uit te dagen om op zoek te gaan naar slimme samenwerkingen en optimalisaties met het oog op materiaal- en energiebesparing. Ook hier maakten we opnieuw een onderscheid tussen musthaves en extra’s.
Hoe kan je dit meten?
Op dit moment bestaat hier geen meetsysteem voor. Een mogelijke piste is om te proberen inschatten welke materiaal- of energiebesparing gerealiseerd werden door een bepaalde synergie. Dit is echter zeer projectspecifiek en is zeker niet evident om te berekenen, er moeten immers heel wat aannames gebeuren om een berekening te kunnen maken.
Voorbeelden uit de praktijk
Welke tools kunnen hierbij helpen?
- LEAN-planning: deze zelfsturende planningsaanpak bevordert de samenwerking binnen het bouwteam. Bovendien laat het toe om het budget te respecteren, schade en faalkosten te verminderen, efficiëntie te verhogen en leidt het tot een betere kwaliteit dankzij een betere planning tussen de hoofdaannemer en de onderaannemers en tussen de onderaannemers onderling.