Aandacht voor onderhoud
In een circulair economie is “waardebehoud” één van de basisprincipes. Door de waarde van een gebouw of bouwproduct hoog te houden kan men de levensduur ervan verlengen en vergroot men de kans op een tweede leven (bv. voor hergebruik of herfabricage). Een goed onderhoud speelt hierin een cruciale rol. Om gebouwen en bouwproducten in goede staat te houden kan je tijdens de ontwerpfase, de opleveringsfase en de gebruiksfase een aantal maatregelen treffen.
Betekenis en belang
Tijdens de ontwerpfase kan je enkele logische principes toepassen vervanging en onderhoud makkelijker maken: kiezen voor robuuste materialen, detaillering die schade of vervuiling vermijdt, standaardisatie en modulariteit, een goede bereikbaarheid van cruciale onderdelen enzomeer. In GRO werden twee checklists met concrete aandachtspunten uitgewerkt waarmee je al vanaf de ontwerpfase rekening kan houden met het onderhoud en de schoonmaak van gebouwen. Om doordachte ontwerpkeuzes te maken, is het belangrijk om de partijen die het beheer en onderhoud van het gebouw zullen verzorgen zo vroeg mogelijk bij het project te betrekken.
Bij de oplevering is het cruciaal om informatie omtrent de werkzaamheden goed te documenteren (bijvoorbeeld in een post-interventiedossier). Zo beschikt men in de toekomst over de juiste technische informatie om het onderhoud en eventuele vervangingen op een correcte manier uit te voeren. Je stelt dit bij voorkeur digitaal ter beschikking, eventueel in combinatie met of uitgebreid tot een BIM-omgeving en/of gebouwenpaspoort.
Tijdens de gebruiksfase is een goede onderhoudsplanning van belang om op regelmatige tijdstippen de toestand van de gebouwonderdelen te kunnen inspecteren en het onderhoud, de herstellingen of de vervangingen te kunnen opvolgen. Je kan hiervoor ook gebruik maken van digitale technologieën voor preventief en predictief onderhoud.
Hoe werd dit opgenomen in de tool Circulair Gebouwd?
In de afgelopen jaren bouwdeBuildwise een expertise op rond onderhoud en gebouwen. Op basis van deze kennis hebben we in deze tool de belangrijkste actiemogelijkheden opgelijst. We verwijzen bovendien ook naar enkele praktische hulpmiddelen zoals de Onderhoudsgids van Buildwise en de checklists in GRO.
Ook hier identificeerden we musthaves en extra’s voor afvalbeheer zowel tijdens de uitvoering als bij het onderhoud.
Hoe kan je dit meten?
Met de checklists onderhoudsvriendelijk en schoonmaakbewust ontwerpen in GRO kan je dit op een kwalitatieve manier te meten.
Voorbeelden uit de praktijk
Welke tools kunnen hierbij helpen?
- De vzw Vlisog wil het systematisch onderhoud van gebouwen bevorderen en ondersteunen. Vlisog zet zich sterk in voor het verspreiden van kennis over conditiemetingen en het gebruik ervan bij het opstellen van lange termijn onderhoudsplannen. Opleiding en certificering voor inspecteurs van conditiemetingen zijn een aandachtspunt.
- Onderhoudsgids voor duurzame gebouwen – Buildwise en de online versie ervan.
- GRO Checklist LCC1 – onderhoudsvriendelijk ontwerpen
- GRO checklist LCC2 – schoonmaakbewust ontwerpen